Au hasard Balthazar / Σινεφίλ. Σενάριο: Robert Bresson. Πρωταγωνιστούν: Anne Wiazemski, Francois Lafarge, Philippe Asselin. Γαλλία 1966. Διάρκεια: 95′
(5/5)
Η ιστορία του Μπαλταζάρ, ενός γαϊδουριού, από τη γέννηση του ως το μαρτυρικό του θάνατο.
Μέσα από μια σειρά τραγικών γεγονότων όπως ο θάνατος ενός παιδιού, οι οικονομικές δυσκολίες μιας οικογένειας, η κακοποίηση ενός άδολου κοριτσιού που το μόνο που ζητούσε ήταν η αγάπη, ο φόνος ενός απόκληρου της ζωής που ξαφνικά του χαμογέλασε η τύχη, αντιλαμβανόμαστε την έννοια του Κακού ως κάτι το απόλυτα φυσικό.
Ο Μπαλταζάρ αναδεικνύεται σε παρατηρητή της ανθρώπινης παραφροσύνης και των παθών. Θαρρείς πώς όλο τον πόνο που συγκεντρώνει ο κάθε άνθρωπος, τον κουβαλά στις πλάτες του το δύσμοιρο γαϊδουράκι. Ταυτόχρονα ανεβαίνει το δικό του Γολγοθά υπομένοντας τη βάναυση συμπεριφορά του εκάστοτε αφεντικού του αλλά και των νέων που τον τυραννούν, για να βρει στο τέλος το θάνατο που αρμόζει σε κάθε σωτήρα, ήρεμο και γαλήνιο σ’ ένα λιβάδι. Από την άλλη το alter ego του Μπαλταζάρ, η Μαρί, που η ζωή της τόσο ομοιάζει με τη δική του, φαίνεται αδύναμη να αντιδράσει στην εξουσία του Αρσενικού με όποια μορφή κι αν αυτό παίρνει, είτε δηλαδή είναι ο αυστηρών αρχών πατέρας είτε ο νεαρός αλήτης είτε τέλος ο στερημένος από σαρκικές απολαύσεις γέρος. Κι η Μαρί δοκιμάζει την κακία των άλλων μόνο που για ‘κείνη δεν υπάρχει λύση. Σε μια ανδροκρατούμενη κοινότητα η συμπεριφορά της είναι παράταιρη. Είναι για όλους ένοχη και πρέπει να πληρώσει…
Ο Μπρεσόν δημιουργεί ένα κινηματογραφικό κομψοτέχνημα άκρως ρεαλιστικό, με έμφαση στα χονδροειδή αντικείμενα και στις απλές καθημερινές ανθρώπινες στιγμές. Ήρωάς του ένα ζώο που αδυνατεί να εκφράσει οποιοδήποτε συναίσθημα. Αυτή η ηθελημένη απουσία εκδήλωσης κάθε είδους συναισθήματος από τον πρωταγωνιστή της ταινίας, έχει ένα και μόνο σκοπό, να μας επικοινωνήσει ο σκηνοθέτης με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το μήνυμά του. Το κακό βρίσκεται παντού, βρίσκεται μέσα μας. Ο άνθρωπος είναι ικανός για τις χειρότερες πράξεις.
Το αριστούργημα του Γάλλου καλλιτέχνη με τις 13 ταινίες στα 40 χρόνια καριέρας, μετατρέπεται από απλή περιγραφή των περιπετειών ενός ζώου σε μια πραγματεία για την ανθρώπινη ύπαρξη. Ο σκηνοθέτης αφήνοντας στην άκρη σκηνοθετικά τρικ και εντυπωσιασμούς, μας μαγεύει κάνοντας αυτό που πολλοί συνάδελφοί του αγνοούν… Κινηματογραφεί. Μ.Β.
Vertigo 